Eigen schuld, dikke bult?

IVF kan wel uit het basispakket, omdat deze zorg te herleiden is tot keuzes van de patiënten zelf. Anderen hoeven daarom niet voor de kosten op te draaien. Deze conclusie uit een onderzoek door het NIVEL deed vorige week heel wat stof opwaaien op social media.

Tekst: Denise Hilhorst

Ieder jaar kijkt de overheid naar de dekking van het basispakket van de zorgverzekering. In het advies hierover van het Zorginstituut Nederland wordt de inbreng van verzekerden ieder jaar belangrijker. Het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) vroeg de leden van het Verzekerdenpanel naar hun mening over de dekking en versobering van het basispakket.

Basispakket versoberen
Voor veel verzekerden is een ingreep in het basispakket niet de juiste manier om te bezuinigen. Beter vinden zij bezuinigingsmaatregelen gericht op verbetering van de organisatie van de zorg. Moet er dan toch ingegrepen worden in het basispakket, dan vinden veel verzekerden dat vooral acceptabel als er zorg uit gaat die te herleiden is tot keuzes van de patiënten zelf. Als voorbeeld daarvan werden IVF-behandelingen genoemd, net als dieetadvies en stoppen-met-roken programma’s.

Eigen schuld
Désirée liet in vele tweets weten diep geraakt te zijn door deze uitkomst. “Het NIVEL schreef op haar website dat dit soort kosten de ‘eigen schuld’ zijn van verzekerden. Ik werd er heel boos en verdrietig van. Hoe precies is het mijn eigen schuld dat ik niet spontaan zwanger raakte?” Hoewel het IVF-traject al vele jaren achter haar ligt, steekt bij Désirée de pijn altijd opnieuw de kop op als ze dit soort berichten hoort. “Mensen snappen het gewoon niet, hoe pijnlijk en heftig ongewenste kinderloosheid is. Ze denken: ach nou ja, zonder kinderen kun je lekker doen wat je zelf wilt.”

Luxe
Voortplantingsorganen die niet goed werken. Désirée kan niet begrijpen waarom dat een ‘luxeprobleem’ zou zijn. “Je gaat er niet dood aan, nee. Maar er zijn een heleboel aandoeningen die niet acuut levensbedreigend zijn, en die ook gewoon in het basispakket zitten. Uiteindelijk komt het er dan op neer dat je alleen geholpen kunt worden om zwanger te raken als je genoeg geld hebt. Misschien is het een oplossing om de vergoedingen inkomensafhankelijk te maken.”

Eng en erg
Na een traject van vier jaar kreeg Désirée toch nog een dochter. “Ik had het zelf niet meer verwacht. De behandeling waar ik zwanger van raakte, zag ik als de laatste, als een afsluiting. We hadden dan in ieder geval alles geprobeerd.”
Twee jaar na de geboorte van haar dochter kreeg ze borstkanker. “En toen was de omgeving ineens wél vol begrip. In die zin was kanker ‘makkelijker’; ik kreeg bloemen en kaartjes, ik hoefde aan niemand uit te leggen dat ik een groot probleem had. Doodgaan is eng en erg, ongewenste kinderloosheid is dat kennelijk niet. Terwijl ik het in die tijd minstens net zo’n eng en erg idee vond dat ik nooit moeder zou worden. En ik heb het IVF-traject ook zwaarder ervaren dan kanker.”